Imieniny: Wiktoryna, Helmuta, Eustachego

Wydarzenia: Dzień Metalowca

Kulturalnie

Obchody 180. rocznicy urodzin Jana Matejki

 fot. Public domain / Wikimedia Commons

W roku 2018 przypada 180. rocznica urodzin i 125. rocznica śmierci Jana Matejki, jednego z najwybitniejszych polskich artystów, przedstawiciela nurtu malarstwa historycznego. To także 120. rocznica otwarcia dla zwiedzających Muzeum Domu Jana Matejki, oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie i najstarszego muzeum biograficznego w Polsce, mieszczącego się w zabytkowym budynku.

 

Muzeum Narodowe w Krakowie przygotowało bogaty program obchodów jubileuszowych:

  • 21 czerwca, czwartek, godz. 19:30 - Koncert: W rocznicę urodzin… Koncert w wykonaniu uczniów i nauczycieli Szkoły Muzycznej I stopnia w Dobczycach, Szkoły Muzycznej I stopnia w Mikluszowicach oraz chóru Organum i zespołu Ricercar pod batutą Bogusława Grzybka, Bazylika Mariacka, WSTĘP WOLNY!
  • 12 lipca, czwartek, godz. 18.00 - koncert z cyklu Muzyka i Przestrzeń Domu – zespół "Re Verb Ensamble" - koncert biletowany
  • 4 września – 2 grudnia, wystawa: Matejko. Jubileusz – Jubileusze 2018. Współczesne Ekslibrysy

Na wystawie zaprezentowanych zostanie 78 ekslibrisów 26 autorów polskich i zagranicznych, nadesłanych na zaproszenie internetowe. Prace wykonane zostały w różnych technikach graficznych. Nawiązują do rocznic matejkowskich, postaci malarza, motywów z jego płócien. Pretekstem do przygotowania wystawy była nie tylko chęć nawiązania w roku jubileuszowym dialogu współczesnych artystów z twórczością mistrza, ale także fakt, że polski ekslibris – jeden z najstarszych w Europie – obchodził niedawno 500-lecie istnienia. Za pierwszy taki znak w polskich księgach uważa się ekslibris wykonany w roku 1516 dla ówczesnego biskupa Macieja Drzewickiego.

  • 6 września, czwartek, godz. 18.00 - koncert z cyklu Muzyka i Przestrzeń Domu – zespół "Re Verb Ensamble" - koncert biletowany
  • 18.10.2018 – 17.02.2019 wystawa: „Sobieski w Częstochowie” Jana Matejki. Wokół bohatera i obrazu

Kolekcję stałą Domu Jana Matejki co roku uzupełniają obrazy mistrza, wypożyczane z innych instytucji. W październiku tego roku „bohaterem” pokazu specjalnego będzie dzieło z wczesnego okresu twórczości Matejki (rok 1859) „Sobieski w Częstochowie”, sprowadzone z Muzeum Sztuki w Łodzi – Pałacu Herbsta. Obraz przedstawia scenę, gdy w drodze do Wiednia król wraz z rodziną zatrzymał się na Jasnej Górze. Po nabożeństwie 25 lipca 1683 r. Jan Sobieski złożył przysięgę, że będzie bronił Rzeczpospolitej i całego chrześcijaństwa i otrzymał od prowincjała o.o.  paulinów błogosławieństwo oraz szablę i ryngraf. Niespełna dwa miesiące później połączone siły polskie i cesarstwa austriackiego pod dowództwem Jana III Sobieskiego odniosły zwycięstwo nad tureckimi wojskami Kara Mustafy. 

Matejko kilkukrotnie w swojej twórczości przedstawiał wydarzenia związane z wyprawą wiedeńską i postacią króla Jana III Sobieskiego. Pokaz obrazu, wykazującego już dbałość o detale, akademickie wykończenie i pełne emocji reżyserskie budowanie sceny zostanie wzbogacony o ekspozycję rekwizytów malarskich oraz szkiców kompozycyjnych ze zbiorów Domu Jana Matejki.

  • 8 listopada, czwartek, msza św. w intencji Jana Matejki oraz założycieli, darczyńców i pracowników Muzeum, Bazylika Mariacka
  • 3 grudnia, poniedziałek, konferencja konserwatorsko-muzealna ...obrońcy nietykalności zabytków historycznych...
  • 15 grudnia, sobota, godz. 18.00 - koncert z cyklu Muzyka i Przestrzeń Domu – zespół "Re Verb Ensamble" - koncert biletowany
  • 6.12.2018 – 3.02.2019, wystawa: Nicią z przeszłości. Pokaz prac reaktywujących dawne wzory sztuki koronczarskiej (ze Stowarzyszeniem LUD-ART)

MNK wspólnie ze Stowarzyszeniem LUD-Art, które zajmuje się odtwarzaniem zabytkowych koronek i haftów, stworzy opowieść o koronkach w zbiorze Jana Matejki. Poza  zabytkami z kolekcji muzealnej na wystawie zostaną zaprezentowane współcześnie wykonane, zrekonstruowane historyczne koronki. Jan Matejko to nie tylko utalentowany malarz, wychowawca wielu pokoleń polskich artystów lecz także badacz starożytności, wielbiciel zabytków, kolekcjoner. Jego przyjaciel, malarz Izydor Jabłoński, wspomniał: "… gromadził kawałki materyi rozmaitych, szmatki, płatki, limliki, wstążki, frędzle, galonki, które mu były pomocne jako wzory barw i łamania się świateł na fałdach niby draperyi".

Do zbioru kolekcjonerskiego Matejki należą także koronki. Najstarsza z nich to XVII-wieczna flamandzka koronka klockowa, o cienkim splocie, z motywami roślinnymi. Jak większość eksponatów z kolekcji, także one pełniły funkcję rekwizytów na wielu obrazach, np. król Zygmunt III Waza, słuchający kazania ks. Skargi ("Kazanie Skargi", 1864) przedstawiony został zgodnie z wymogami panującej w jego czasach mody w kryzie z brukselskiej koronki, a strojną suknię Heleny w "Portrecie czworga dzieci artysty" (1879) zdobią koronkowe falbany.

Oceń treść:
;