Imieniny: Anieli, Sykstusa, Jana

Wydarzenia: Dzień Żelków

Patriotyzm

Rocznica zamachu na Kutscherę

 fot. Archiwum Kancelarii Prezydenta / prezydent.pl

1 lutego 1944 roku oddział dywersyjny KG AK dokonał na rozkaz szefa Kedywu Komendy Głównej AK płk. Emila Fieldorfa „Nila” udanego zamachu na gen. Franza Kutscherę, dowódcę SS i policji na dystrykt warszawski. Był on odpowiedzialny za liczne masowe niemieckie zbrodnie, popełnione w Warszawie, przede wszystkim szereg ulicznych egzekucji, w których zginęły setki mieszkańców miasta.

 

Zamach wykonano ok. godz. 9:00 rano w Alejach Ujazdowskich. Kutschera padł od kul Bronisława Pietraszewicza („Lot”), dowodzącego 12-osobowym zespołem egzekucyjnym i Zdzisława Poradzkiego („Kruszynka”).

„Warszawa znów dziś zemocjonowana; był zamach i nie byle jaki” – napisał w swojej, pisanej na bieżąco, „Kronice lat wojny i okupacji” Ludwik Landau. Podobnie rzecz po latach ocenił znawca zagadnienia prof. Władysław Bartoszewski: „Zastrzelenie Kutschery przyjęte jest w mieście z niemal nieukrywaną satysfakcją, mimo że ogół liczy się z posunięciami odwetowymi okupanta.”

Represje oczywiście nastąpiły i to bardzo szybko; dzień po zamachu – 2 lutego 1944 w Al. Ujazdowskich 21 (w pobliżu miejsca akcji) Niemcy rozstrzelali 100 zakładników. Kolejnych 200 zamordowano tego samego dnia w ruinach getta. Warszawę i okoliczne miejscowości obłożono kontrybucja finansową w wysokości 100 mln zł. W kilku następnych masowych egzekucjach – ostatnia miała miejsce 15 lutego – Niemcy rozstrzelali jeszcze około 500 osób.

Później – aż do wybuchu Powstania Warszawskiego 1 sierpnia 1944 r. Niemcy zaprzestali wykonywania w Warszawie masowych egzekucji.

;